Opstijgend grondvocht in bouwmuren is een lastig gebrek dat in veel oudere woningen voorkomt. Het is schadelijk voor de bouwconstructies en funest voor de gezondheid. Zouten en nitraten uit bouwmaterialen vermengen zich met het oplosbare mineralen uit het grondwater. Door de zuurstof en het vocht en zuurstof in de vochtige ruimte ontstaat er een chemische reactie. De elementen kristalliseren in de constructie, met aanzienlijke schade als gevolg.

Opstijgend vocht kan de woning binnendringen door het ontbreken van of een gebrekkige waterkering in de fundering, dus op het grondniveau. Het gevolg is dat grondvocht ongehinderd in de muren kan trekken. Als deze situatie lang genoeg aanhoudt, zal het vocht in de muren opstijgen.

Opstijgend vocht kun je door een professioneel vochtbestrijdingsbedrijf laten behandelen. Een handige doe-het-zelver kan dit probleem ook zelf oplossen. Hoe je dit kunt doen, wordt hieronder beschreven.

Het impregneren van de muur ter bestrijding van optrekkend vocht is de enige doeltreffende methode die je zelf kunt uitvoeren.

Voordat je het vochtprobleem aanpakt, moet je er zeker van zijn dat het vocht in de ruimte veroorzaakt wordt door opstijgend vocht en niet door bijvoorbeeld een vochtige buitengevel of gebrekkige ventilatie.

Pas als je dit hebt vastgesteld kun je met impregneren starten.

Bij het injecteren van muren worden er in de buitenmuren gaten geboord, net iets hoger dan het grondniveau, met een interval van 10 à 12 centimer. De gaten die nu zijn ontstaan, worden met een speciaal pistool onder hoge druk met een vochtwerende gel of vloeistof geïnjecteerd. Vaak wordt hiervoor Siloxaan gebruikt. Na het inspuiten van de vloeistof ontstaat er een chemische reactie door de componenten van de vloeistof en de muur. De substantie zet daardoor in het metselwerk uit en er ontstaat een waterafstotende laag. Hierdoor krijgt optrekkend vocht niet langer kans de muren binnen te dringen. Na de behandeling moeten de muren uitdrogen, waarna de herstelwerkzaamheden aan de muren kunnen plaatsvinden.

Als je ervoor kiest om de muur zelf te gaan injecteren, kun je gebruik maken van onderstaand stappenplan.

• • Als de muur is voorzien van een bepleistering , dan is het noodzakelijk dat de beschadigde delen zoveel mogelijk worden afkapt (tot ongeveer tot 20 centimeter boven de aangetaste gebieden).
    Met een platte (elektrische) beitel gaat dit meestal het snelst.
  • Maak de ondergrond daarna goed stofvrij.
  • Als er voegen of barsten in de muur zitten, moeten deze eerst worden gerepareerd.Dat kan met een cementgebonden herstelmortel.
    Het is belangrijk dat alle gaten en scheuren zoveel mogelijk worden gerepareerd.

2.1. Voordat de muur geïnjecteerd kan worden, moeten er eerst gaten over de gehele lengte van de muur worden geboord. Deze gaten komen net boven de vloerpas, in de onderste horizontale voeg.

2.2. Voordat je gaat boren moeten eerst de boorgaten af op de muur worden afgetekend (met een tussenafstand van 10 cm).

LET OP: Als er geen spouwmuur aanwezig, dan kun je de gaten ook langs buitenaf boren. Daarmee voorkom je schade en is er binnen zo min mogelijk stof.

3.1. Voor het boren van de gaten kun je het beste een lange steenboor van 12mm gebruiken.

3.2. De diepte van de boorgaten is afhankelijk van de dikte van de muur. Je moet in ieder geval 90 tot 95% van de muurdikte aanhouden.
Voorbeelden:
– Is de muur bijvoorbeeld 9 cm dik, dan moet je een boordiepte van 8 cm aanhouden.
– Bij 19 cm dikte moet je 17 cm aanhouden, enz.

3.3. Wikkel wat universele tape om de steenboor heen om de juiste boordiepte te markeren.

3.4. Boor nu alle gaten in de muur .

3.5. Verwijder met een stofzuiger zorgvuldig het boorgruis uit de gaten.

Nu de gaten zijn geboord, kun je beginnen met het daadwerkelijke injecteren van de muur.

4.1. Breng de gel met behulp van een spuitpistool (en een slangetje) in het boorgat aan.

4.2. Begin achterin het gat en werk in een vloeiende beweging naar voren.

4.3. De boorgaten dienen volledig met de gel gevuld te zijn.

5.1. Na het injecteren kunnen de boorgaten dichtgemaakt worden met een reparerende mortel.

5.2. Het verdere proces van afwerken hangt geheel af van je eigen wensen.
Als je ervoor kiest om een nieuwe kalkpleister aan te brengen, dan is het in sommige gevallen nodig om een zoutbufferende mat aan te brengen. Dit is een speciale weefselmat die onder de pleisterlaag wordt aangebracht om te voorkomen dat zoutuitbloei (salpeter) de pleisterlaag gaat beschadigen.

5.3. Als er (opnieuw) salpeter op de behandelde muur ontstaat, is het belangrijk dit eerst te bestrijden. Zie hiervoor het stappenplan salpeter verwijderen. Zorg voor beschermende kleding, een mondkapje en een stofbril. Salpeter is een agressieve en schadelijke stof.

5.4. Als er na de behandeling van salpeter en na het drogen opnieuw salpeter wordt gevormd, moet het proces van salpeterbestrijding worden herhaald.

5.5. Laat de muur goed drogen voordat je de muur opnieuw gaat bepleisteren.

Er bestaat nogal eens verwarring tussen de begrippen ‘injecteren’ en ‘impregneren’. Ze worden nogal eens door elkaar gebruikt maar ze betekenen totaal iets anders. Ook de toepassing van beide methodes is verschillend.

Impregneren heeft als doel om de gevel te beschermen tegen doorslaand vocht. Bij impregneren wordt een hydrofoberende vloeistof op de buitenzijde van de gevel aangebracht, die vervolgens zelf in de muur trekt (impregneert).

Het injecteren van muren wordt gedaan ter bestrijding van optrekkend vocht. Bij injecteren wordt een geheel andere vloeistof gebruikt die in de muur wordt ingebracht.

Vochtbestrijding is een proces dat veel tijd in beslag neemt. Het vergt een flinke dosis geduld.

Muren kunnen veel vocht opnemen, per lopende meter wel 50 tot 70 liter water. Het is dan ook begrijpelijk dat het volledig uitdrogen van een behandelde muur lange tijd nodig heeft. Er zijn hulpmiddelen die het drogingsproces kunnen versnellen, zoals heaters. Een goede ventilatie draagt ook in belangrijke mate bij aan het goed uitdrogen van de muren.

Je kunt de gemiddelde droogtijd berekenen door de dikte van de muur te nemen en te delen door 2.

Een muur van 20 cm dik heeft gemiddeld 20:2=10 maanden nodig om volledig uit te kunnen drogen.

Wees erop bedacht dat zich in die tussentijd opnieuw salpetervorming op de muur kan ontstaan. Dit zal ook behandeld moeten worden, tenzij er in lagen wordt gewerkt en er speciale pleistermaterialen worden toegepast.

Het is goed mogelijk om zelf vocht te bestrijden, maar het is een langdurig proces.
Ook hier geldt: geduld is een schone zaak!